Bezpieczeństwo przewozu towarów niebezpiecznych na morzu. Najważniejsze aspekty.

Przewóz towarów niebezpiecznych na morzu stanowi jedno z największych wyzwań w dziedzinie międzynarodowego transportu. Związane jest to z rygorystycznymi wymogami bezpieczeństwa, koniecznością stosowania się do międzynarodowych przepisów oraz potrzebą zapewnienia specjalistycznej obsługi i odpowiedniego pakowania tych towarów. Transport morski, jako kluczowy element globalnego łańcucha dostaw, wymaga szczegółowego planowania oraz zaawansowanej logistyki, aby zagwarantować bezpieczne dotarcie ładunków niebezpiecznych do ich docelowych portów.

Przewóz towarów niebezpiecznych – przepisy i konwencje międzynarodowe

Transport morski materiałów niebezpiecznych wymaga ścisłego przestrzegania międzynarodowych przepisów i konwencji, które zapewniają bezpieczeństwo zarówno załogi, jak i ochronę środowiska morskiego. Najważniejszymi dokumentami w tej dziedzinie są:

• USTAWA z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych – krajowe przepisy regulujące zasady przewozu towarów niebezpiecznych, w tym także transport morski, dostosowujące polskie prawo do międzynarodowych standardów.
• Międzynarodowa Konwencja o Bezpieczeństwie Życia na Morzu (SOLAS), 1974 r. – fundament międzynarodowych norm bezpieczeństwa, w tym aspekty dotyczące konstrukcji, wyposażenia oraz eksploatacji statków, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa na morzu.
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 września 2022 r. – dotyczące ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych, co podkreśla ciągłą aktualizację i dostosowanie przepisów do zmieniających się standardów i wymogów międzynarodowych.

Przestrzeganie wyżej wymienionych przepisów i konwencji jest kluczowe nie tylko dla zapewnienia bezpieczeństwa na morzu, ale także dla ochrony środowiska morskiego przed potencjalnymi zagrożeniami, jakie niesie transport materiałów niebezpiecznych. Umożliwia to także płynną współpracę międzynarodową i handel, eliminując bariery wynikające z różnic w regulacjach krajowych. Zarówno armatorzy, jak i spedytorzy muszą więc wykazać się wysokim poziomem świadomości i odpowiedzialności, stosując się do obowiązujących standardów i zaleceń.

Zezwolenie na przewóz towarów niebezpiecznych transportem morskim

Ogromne możliwości ładowności, wszechstronność oraz daleki zasięg sprawiają, że spedycja morska jest najbardziej opłacalnym sposobem międzykontynentalnego przemieszczania ładunków. Wśród przewożonych materiałów znajdują się nie tylko towary neutralne, ale również substancje i mieszaniny chemiczne, co stawia szczególne wymagania przed procesem transportu morskiego. Zezwolenie na przewóz towarów niebezpiecznych transportem morskim jest istotnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa całego procesu. Proces uzyskania zezwolenia obejmuje kilka kroków:

• klasyfikacja ładunku – należy dokładnie zidentyfikować i sklasyfikować towar zgodnie z międzynarodowymi kodeksami, takimi jak Międzynarodowy Kodeks Ładunków Niebezpiecznych (IMDG);
• dokumentacja – wymagane jest przygotowanie i przedstawienie szczegółowej dokumentacji, zawierającej informacje o rodzaju towarów, ich właściwościach oraz planowanym sposobie transportu;
• zabezpieczenie ładunku – towary niebezpieczne muszą być odpowiednio zapakowane, oznakowane i zabezpieczone, aby minimalizować ryzyko podczas transportu;
• zgłoszenie – przewoźnik musi zgłosić przewóz towarów niebezpiecznych do odpowiednich organów portowych i morskich, przedstawiając wymaganą dokumentację oraz plany bezpieczeństwa;
• uzyskanie zezwolenia – po pozytywnej weryfikacji dokumentacji i spełnieniu wszystkich wymogów, przewoźnik otrzymuje zezwolenie na przewóz towarów niebezpiecznych.

Jakie towary niebezpiecznie przewożone są drogą morską?

Transport morski odgrywa niezastąpioną rolę w globalnym handlu i produkcji przemysłowej, umożliwiając bezpieczne przemieszczanie substancji, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi, środowiska lub mienia. Te materiały obejmują szeroki zakres produktów niezbędnych dla wielu sektorów gospodarki, a ich przewóz wymaga ścisłego przestrzegania międzynarodowych regulacji i standardów bezpieczeństwa. Wśród towarów niebezpiecznych, które są często transportowane drogą morską, znajdują się:

• substancje chemiczne – obejmuje to szeroką gamę toksycznych substancji, materiałów łatwopalnych, żrących, utleniających oraz innych chemikaliów, które mogą stanowić ryzyko w przypadku wycieku lub ekspozycji;
• gazy – w tej kategorii znajdują się zarówno gazy skroplone, takie jak propan-butan czy gaz ziemny skroplony (LNG), jak i gazy pod ciśnieniem, np. amoniak. Są one przewożone w specjalistycznych zbiornikowcach przystosowanych do transportu gazów;
• ciecze niebezpieczne – do tej grupy zalicza się różnorodne substancje, w tym kwasy, jak kwas siarkowy, oraz inne materiały, które ze względu na swoje właściwości mogą być szkodliwe dla zdrowia i środowiska;
• materiały stałe – wśród nich znajdują się materiały wybuchowe, substancje żrące i toksyczne w formie stałej, a także substancje utleniające, które mogą stanowić zagrożenie w przypadku nieprawidłowego przechowywania lub transportu;
• substancje radioaktywne – obejmują materiały promieniotwórcze, które ze względu na swoje właściwości muszą być przewożone zgodnie z rygorystycznymi przepisami, aby minimalizować ryzyko dla zdrowia ludzi i środowiska;
• odpady niebezpieczne – w tej kategorii znajdują się odpady zawierające substancje niebezpieczne, takie jak odpady chemiczne czy medyczne, które wymagają szczególnych środków ostrożności podczas transportu i utylizacji.

Sposoby przewozu towarów niebezpiecznych mogą obejmować transport morski, drogowy, kolejowy oraz lotniczy. Każda z tych form transportu wymaga odpowiednich środków bezpieczeństwa, specjalistycznego pakowania oraz dokładnego oznakowania ładunku. EXPOLCO – spedycja morska Gdynia oferuje kompleksowe usługi transportowe dla towarów niebezpiecznych, zapewniając odpowiednie warunki przewozu zgodnie z międzynarodowymi normami. Bez względu na formę transportu, niezwykle ważne jest również odpowiednie ubezpieczenie ładunku, które pokryje potencjalne szkody wynikające z wypadków lub innych nieprzewidzianych zdarzeń. Ubezpieczenie to dodatkowy element zwiększający bezpieczeństwo transportu towarów niebezpiecznych i dający gwarancję odszkodowania w przypadku wystąpienia szkody.